Viêm Nướu Răng Là Gì? Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Bạn có bao giờ thấy nướu của mình bị đỏ, sưng, hoặc chảy máu khi đánh răng? Đó có thể là dấu hiệu ban đầu của viêm nướu răng – một tình trạng răng miệng phổ biến nhưng dễ bị xem nhẹ. Tuy là bệnh lý răng miệng thường gặp, nhưng nếu không được điều trị đúng cách, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu, gây mất răng vĩnh viễn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ viêm nướu răng là gì, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các cách điều trị hiệu quả – tất cả những gì bạn cần biết để bảo vệ nụ cười khỏe mạnh mỗi ngày.

1. Viêm nướu răng là gì?

Viêm nướu răng (tiếng Anh: Gingivitis) là một bệnh lý phổ biến thuộc nhóm bệnh nha chu, xảy ra khi mô nướu xung quanh răng bị viêm do mảng bám vi khuẩn tích tụ lâu ngày không được làm sạch đúng cách. Đây là giai đoạn sớm và có thể hồi phục hoàn toàn nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu để kéo dài, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu (periodontitis), gây tổn thương mô nâng đỡ răng và thậm chí dẫn đến mất răng.

Hình ảnh viêm nướu răng

2. Nguyên nhân gây viêm nướu răng

Có nhiều yếu tố có thể gây ra viêm nướu răng, nhưng phổ biến nhất là do mảng bám vi khuẩn trên bề mặt răng. Dưới đây là các nguyên nhân cụ thể:

• Mảng bám và cao răngMảng bám (plaque): Là một lớp màng mỏng chứa vi khuẩn, hình thành liên tục trên răng sau khi ăn uống. Nếu không được làm sạch đúng cách, mảng bám sẽ cứng lại thành cao răng (vôi răng), gây kích thích nướu và viêm nhiễm.

• Vệ sinh răng miệng kém: Đánh răng không đúng cách hoặc không dùng chỉ nha khoa có thể khiến mảng bám tích tụ nhiều hơn. Việc không khám nha khoa định kỳ để lấy cao răng cũng là yếu tố nguy cơ.

• Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ mang thai, tuổi dậy thì, kinh nguyệt hoặc mãn kinh đều có sự thay đổi nội tiết làm nướu dễ nhạy cảm, dễ viêm hơn.

• Hút thuốc lá: Nicotin làm giảm lưu lượng máu đến nướu, làm chậm lành tổn thương và gia tăng nguy cơ viêm nướu.

• Các bệnh lý toàn thân: Tiểu đường, HIV/AIDS, bệnh bạch cầu,… khiến khả năng đề kháng kém và tăng nguy cơ nhiễm trùng nướu.

• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến nướu như: Thuốc chống động kinh (phenytoin), thuốc chẹn kênh canxi (nifedipine), thuốc ức chế miễn dịch (cyclosporine).

3. Dấu hiệu nhận biết viêm nướu răng

Viêm nướu thường không gây đau ở giai đoạn đầu, nên dễ bị bỏ qua. Hãy chú ý các dấu hiệu sau:

• Nướu sưng đỏ: Nướu khỏe mạnh có màu hồng nhạt, khi viêm sẽ chuyển sang màu đỏ hoặc tím, sưng phồng, mất đi viền nướu sắc nét.

• Chảy máu khi đánh răng hoặc ăn uống: Đây là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Nếu thấy máu khi đánh răng, đừng bỏ qua.

• Hơi thở có mùi hôi: Vi khuẩn gây viêm nướu cũng tạo ra hợp chất sulfur dễ gây hôi miệng kéo dài.

• Nướu dễ đau hoặc nhạy cảm: Có cảm giác đau khi nhai, khi ăn đồ nóng/lạnh hoặc khi chạm vào vùng nướu.

• Tụt nướu nhẹ: Nướu có thể tụt nhẹ khỏi chân răng, khiến răng trông dài hơn bình thường.

Dấu hiệu nhận biết viêm nướu răng

4. Viêm nướu răng có nguy hiểm không?

Viêm nướu răng tuy là một bệnh lý răng miệng phổ biến nhưng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể chỉ gây sưng đỏ, đau nhẹ và chảy máu khi đánh răng. Tuy nhiên, nếu chủ quan hoặc không chăm sóc đúng cách, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu – một tình trạng nhiễm trùng sâu, gây tổn thương xương và các mô nâng đỡ răng.

Các biến chứng có thể xảy ra khi viêm nướu không được điều trị bao gồm:

• Tụt nướu, lung lay răng và mất răng: Do mô nâng đỡ bị phá hủy.

• Ảnh hưởng đến tim mạch: Vi khuẩn từ khoang miệng có thể xâm nhập vào máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ hoặc tiểu đường.

• Nguy hiểm trong thai kỳ: Phụ nữ mang thai bị viêm nướu có nguy cơ sinh non hoặc con nhẹ cân cao hơn bình thường.

Vì vậy, viêm nướu răng không đơn giản chỉ là một vấn đề thẩm mỹ hay gây khó chịu nhẹ, mà có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn thân nếu không được điều trị đúng cách.

5. Cách điều trị viêm nướu răng hiệu quả

Viêm nướu răng có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách. Dưới đây là những biện pháp phổ biến và được khuyến nghị bởi chuyên gia nha khoa:

• Chăm sóc răng miệng đúng cách: Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride. Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch kẽ răng – nơi dễ tích tụ mảng bám gây viêm nướu.

• Súc miệng bằng dung dịch sát khuẩn: Dùng nước súc miệng có chứa chlorhexidine hoặc nước muối loãng giúp giảm vi khuẩn và tình trạng viêm.

• Lấy cao răng định kỳ tại nha khoa: Mảng bám và cao răng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm nướu. Nên lấy cao răng mỗi 6 tháng/lần hoặc theo hướng dẫn của nha sĩ.

• Dùng thuốc nếu cần: Trong trường hợp viêm nướu nặng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh, gel bôi chống viêm hoặc thuốc giảm đau. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định chuyên môn.

Việc điều trị sớm không chỉ giúp làm dịu triệu chứng mà còn ngăn ngừa các biến chứng nặng hơn như viêm nha chu, tụt nướu hoặc rụng răng.

Lấy cao răng định kỳ 3–6 tháng/lần là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa viêm nướu răng

6. Cách phòng ngừa viêm nướu răng

Phòng ngừa là yếu tố then chốt để bảo vệ nướu và răng luôn khỏe mạnh. Những cách sau sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc viêm nướu:

• Giữ vệ sinh răng miệng mỗi ngày: Đánh răng sau khi ăn, dùng chỉ nha khoa, và súc miệng đúng cách để loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám vi khuẩn.

• Khám răng định kỳ: Nên đi khám răng mỗi 6 tháng để kiểm tra sức khỏe răng miệng và phát hiện sớm các dấu hiệu viêm nướu.

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, bổ sung rau xanh và thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức khỏe nướu.

• Không hút thuốc lá: Thuốc lá làm giảm khả năng lành thương của nướu, gây tổn thương nghiêm trọng và làm trầm trọng tình trạng viêm.

• Kiểm soát bệnh lý nền: Người mắc tiểu đường, tim mạch, hoặc suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao bị viêm nướu. Việc kiểm soát tốt bệnh nền sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe răng miệng.

7. Khi nào cần đến nha sĩ?

Hãy đi khám nha khoa khi:

• Nướu chảy máu thường xuyên.

• Hơi thở có mùi hôi dù đã vệ sinh kỹ.

• Nướu sưng đau, răng lung lay.

• Đã từng bị viêm nướu và đang tái phát.

Việc đến nha sĩ sớm sẽ giúp bạn điều trị dứt điểm và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Kết luận

Viêm nướu răng là một bệnh lý phổ biến, có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện và xử lý sớm. Tuy nhiên, nếu để lâu, bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và toàn thân. Hãy chăm sóc nướu răng mỗi ngày bằng cách vệ sinh răng miệng đúng cách, ăn uống lành mạnh và khám nha khoa định kỳ. Đừng đợi đến khi có dấu hiệu nặng mới hành động – nụ cười khỏe mạnh bắt đầu từ những thói quen nhỏ mỗi ngày.