Sau khi sinh con, điều những bà mẹ quan tâm nhất là có đủ sữa cho con mình bú hay không? Đa số các bà mẹ có thể sản xuất đủ sữa cho con của mình nhưng với nhiều nguyên nhân tác động mà làm sữa mẹ càng ngày càng có dấu hiệu ít sữa. Vậy làm sao có thể nhận biết dấu hiệu mẹ ít sữa?

Nguyên nhân từ đâu mà mẹ ít sữa?

Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến sữa mẹ càng ngày càng ít là do:

• Mẹ thường bị stress, căng thẳng: Cơ thể mẹ tiết sữa từ tuyến sữa, rồi theo các ống dẫn sữa ra đầu vú. Sự tiết sữa này chịu ảnh hưởng bởi 2 hormone là Prolacin và Oxytocin. Vì thế, khi mẹ bị stress kéo dài sẽ khiến 2 loại hormone này giảm xuống, khiến sưa mẹ ít dần đi và có thể mất sữa.
• Không đủ dinh dưỡng: Trong chế độ ăn hàng ngày của mẹ không đủ dinh dưỡng để cung cấp cho tuyến sữa khiến sữa mẹ dần trở nên ít đi và thậm chí nếu tình trạng như vậy kéo dài sẽ khiến sữa mẹ mất đi.

• Rối loạn nội tiết máu: Sự rối loạn nội tiết khiến các hormone cũng rối loạn theo và trong đó có cả các hormone sản xuất ra sữa. Khi mẹ bị rối loạn nội tiết máu khiến người mẹ dần trở nên mệt mỏi, không đủ sức đề kháng.
• Lạm dụng ti giả: Tỉ giả và núm vú giả ở bầu sữa cứng hơn ti mẹ, nếu như lạm dụng quá nhiều cho bé sẽ khiến bé quen với ti giả mà bỏ bú mẹ. Điều này sẽ khiến mẹ phải hút sữa và bỏ bình cho bé sử dụng. Việc hút sữa này sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động tuyến sữa làm tuyến sữa ngày trở nên bít tắc và ít sữa hơn.
• Bé bú không đủ cữ: Khi trẻ dưới 3 tháng tuổi việc bé bú lắt nhắt diễn ra thường xuyên vì dạ dày của bé còn nhỏ. Lúc này, sữa mẹ chưa xuống nhiều và hoạt động bú lắt nhắt của bé sẽ kích thích tuyến sữa tiết ra nhiều sữa hơn. Nhưng khi bé lớn dần mà vẫn bú lắt nhắt mỗi cữ như vậy sẽ khiến cơ thể mẹ lầm tưởng nhu cầu sữa của mẹ dần ít hơn và sẽ hạn chế tiết ra sữa.

Dấu hiệu khiến mẹ ít sữa

1. Thời gian bú ngắn hoặc quá dài

Thời gian bú của mỗi bé mỗi lần là khác nhau, nhưng trung bình thời gian bú sẽ kéo dài từ 10 – 20 phút.

Nếu bé bú quá ngắn (10 phút) hoặc quá lâu (1 giờ) thì rất có thể mẹ không đủ sữa để cung cấp cho bé.

2. Cân nặng của bé không có thay đổi

Sau khi sinh, do thay đổi môi trường có thể bé sẽ bị sút cân, nhưng sau khoảng 10 – 14 ngày khi bé đã thích nghi được thì cân nặng của bé dần được cân bằng lại và bắt đầu có dấu hiệu tăng cân.

Thông thường, cân nặng của bé tăng như sau:

• Bé từ 0 – 3 tháng: Tăng khoảng 100 – 200g/tuần
• Bé từ 3 – 6 tháng: Tăng khoảng 100 – 140g/tuần
• Bé từ 6 – 12 tháng: Tăng 60 – 100g/tuần

Tuy nhiên, khi bé bị ốm có thể sụt cân là chuyện bình thường, nhưng nếu sụt cân quá nhiều và không tăng cân theo thời gian thì có thể sữa mẹ không đủ để cung cấp cho bé.

3. Số lượng tã ướt, bẩn ít

Hầu hết các bác sĩ đều khuyên những bà mẹ nên đếm số tã ướt, bẩn của bé mỗi ngày, đây là cách đơn giản nhất để đánh giá xem bé có bú đủ sữa hay không và cũng để quan sát được tình trạng sức khỏe mỗi ngày của bé.

Số tã ướt, bẩn của bé mỗi ngày là bao nhiêu?

• 1 – 2 ngày sau khi sinh: 1 – 2 tã ướt/ngày, phân màu xanh đen
• 2 – 6 ngày sau sinh: 5 – 6 tã ướu/ngày, phân lỏng màu xanh lá cây nhạt
• Sau sinh ngày thứ 6: 6 – 8 tã ướt/ngày, phân lỏng có màu vàng tươi
• Sau tuần thứ 6: 6 – 8 tã ướt/ngày, phân mềm màu vàng nâu

Nếu như bé có số lượng tã ướt, bẩn ít hơn thì đó là dấu hiệu mẹ ít sữa.

4. Ngực mẹ bị xẹp xuống

Khi đang cho bé bú, ngực mẹ sẽ rất căng và đầy đây là một biểu hiện của nhiều sữa. Tuy nhiên, nếu mẹ thấy ngực bị xẹp xuống, có cảm giác mềm thì có thể số lượng sữa bạn càng ngày bị giảm đi.

5. Sữa tiết ra không tăng sau nhiều ngày

• Sau khi sinh, cơ thể mẹ chưa tiết ra nhiều sữa, đầu vú chỉ mới tiết ra sữa non có màu vàng đục.
• Sau khoảng 3 – 4 ngày sữa mẹ sẽ dần nhiều hơn và có màu trắng đục, sữa cũng dần có nhiều dinh dưỡng hơn.
• Nhưng nếu mẹ thấy sữa không có dấu hiệu tăng lên thì đó là dấu hiệu mẹ ít sữa.

Khi đã nắm được các dấu hiệu mẹ ít sữa thì tìm cách khắc phục là giải pháp hàng đầu mà các mẹ quan tâm. Thay đổi khẩu phần ăn, chế độ dinh dưỡng là việc đầu tiên mà các mẹ cần làm. Thường xuyên bổ sung những loại trái cây lợi sữa cũng là giải pháp được các chuyên gia khuyến khích sử dụng.