Hội Chứng WPW Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Hội chứng WPW (Wolff – Parkinson – White) là một rối loạn điện tim hiếm gặp nhưng có thể gây ra những cơn nhịp tim nhanh, chóng mặt, khó thở và trong một số trường hợp nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Bệnh lý này thường được phát hiện ở người trẻ tuổi và có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm.

Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu chi tiết về hội chứng WPW, bao gồm: định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng, cách chẩn đoán và phương pháp điều trị hiện nay.

Hội chứng WPW là gì?

1. Hội chứng WPW là gì?

Hội chứng WPW (Wolff-Parkinson-White Syndrome) là một dạng rối loạn nhịp tim bẩm sinh, đặc trưng bởi sự tồn tại của một đường dẫn truyền điện phụ (gọi là bó Kent) ngoài con đường dẫn truyền bình thường của tim.

Ở người bình thường, xung điện từ tâm nhĩ đến tâm thất chỉ đi qua nút nhĩ – thất (AV node). Nhưng ở bệnh nhân WPW, có thêm đường dẫn truyền phụ, khiến xung điện có thể đi tắt, gây ra tình trạng:

• Tim đập nhanh bất thường (nhịp nhanh kịch phát trên thất).

• Rối loạn nhịp nguy hiểm (rung nhĩ, rung thất trong trường hợp nặng).

📌 Điểm quan trọng: Không phải ai có đường dẫn truyền phụ cũng có triệu chứng. Một số người chỉ phát hiện tình cờ qua điện tâm đồ (ECG).

2. Nguyên nhân gây hội chứng WPW

Hội chứng WPW chủ yếu có nguồn gốc bẩm sinh. Nguyên nhân cụ thể gồm:

2.1. Bất thường bẩm sinh

• Xuất hiện đường dẫn truyền phụ (bó Kent) ngay từ khi hình thành tim trong bào thai.

• Thường gặp ở người trẻ, nam giới có tỷ lệ cao hơn.

2.2. Yếu tố di truyền

• Một số trường hợp WPW có tính gia đình, di truyền theo kiểu trội trên nhiễm sắc thể thường.

• Nếu trong gia đình có người bị WPW, nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

2.3. Liên quan đến bệnh tim bẩm sinh khác

• WPW có thể gặp cùng với bệnh tim bẩm sinh Ebstein, gây tổn thương van 3 lá.

• Một số bất thường cấu trúc tim khác cũng làm tăng nguy cơ hình thành đường dẫn truyền phụ.

WPW chủ yếu do bẩm sinh, liên quan đến đường dẫn truyền phụ (bó Kent), làm rối loạn nhịp tim.

3. Triệu chứng của hội chứng WPW

Triệu chứng của WPW thay đổi tùy theo từng bệnh nhân. Có người không có triệu chứng, nhưng cũng có người xuất hiện cơn tim nhanh kịch phát nguy hiểm.

3.1. Triệu chứng thường gặp

• Tim đập nhanh đột ngột (cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực).

• Chóng mặt, hoa mắt khi tim đập quá nhanh.

• Khó thở, mệt mỏi.

• Đau ngực (có thể giống cơn đau thắt ngực).

• Ngất xỉu do cung lượng tim giảm.

3.2. Triệu chứng ở trẻ nhỏ

• Quấy khóc bất thường.

• Bú kém, bỏ bú.

• Thở nhanh, vã mồ hôi.

• Có thể bị suy tim nếu cơn nhịp nhanh kéo dài.

3.3. Trường hợp nặng

• Rung nhĩ trên nền WPW có thể dẫn đến rung thất, gây đột tử nếu không cấp cứu kịp thời.

4. Biến chứng của hội chứng WPW

Hội chứng WPW nếu không được phát hiện và điều trị có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT): Xung động điện đi qua đường dẫn truyền phụ → tim đập rất nhanh, có thể gây hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt.

• Rung nhĩ (Atrial Fibrillation – AF): WPW làm rung nhĩ nguy hiểm hơn vì xung động từ nhĩ dẫn nhanh xuống thất qua đường phụ, có thể dẫn đến nhịp thất cực nhanh → rung thất.

• Ngất hoặc choáng: Nhịp tim quá nhanh → giảm cung lượng tim → thiếu máu não tạm thời, gây ngất.

• Suy tim cấp hoặc mạn: Nếu nhịp nhanh tái phát nhiều lần → tim suy yếu, co bóp kém.

• Đột tử do tim (hiếm nhưng nguy hiểm): Chủ yếu do rung thất khi rung nhĩ đi qua đường dẫn truyền phụ mà không được xử lý kịp thời.

SVT, rung nhĩ, ngất, suy tim và nguy cơ đột tử là những biến chứng chính cần lưu ý ở bệnh nhân WPW.

5. Chẩn đoán hội chứng WPW

Để chẩn đoán WPW, bác sĩ sẽ khai thác bệnh sử, triệu chứng và thực hiện các xét nghiệm tim mạch.

5.1. Điện tâm đồ (ECG)

• Phát hiện dấu hiệu đặc trưng: sóng delta (khởi đầu QRS lệch bất thường), QRS giãn rộng, khoảng PR ngắn.

• Đây là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán WPW.

5.2. Holter điện tim 24 giờ

• Giúp phát hiện cơn nhịp nhanh thoáng qua.

• Đánh giá tần suất và mức độ rối loạn nhịp.

5.3. Thăm dò điện sinh lý tim

• Được thực hiện trong phòng thăm dò điện học.

• Xác định vị trí chính xác của đường dẫn truyền phụ.

• Chuẩn bị cho thủ thuật triệt đốt bằng sóng cao tần (RF ablation).

5.4. Siêu âm tim

• Đánh giá cấu trúc tim, loại trừ bệnh tim bẩm sinh kèm theo.

6. Ai có nguy cơ mắc hội chứng WPW cao hơn?

• Người có tiền sử gia đình mắc WPW.

• Nam giới thường gặp nhiều hơn nữ giới.

• Bệnh nhân có bệnh tim bẩm sinh, đặc biệt là bệnh Ebstein.

• Một số trường hợp được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe, dù không có triệu chứng.

7. Cách điều trị hội chứng WPW

Điều trị WPW phụ thuộc vào triệu chứng, mức độ nặng và nguy cơ của từng bệnh nhân.

7.1. Điều trị cơn nhịp nhanh cấp tính

• Nghiệm pháp cường phế vị: xoa xoang cảnh, nghiệm pháp Valsalva.

• Thuốc chống loạn nhịp: Adenosine, Procainamide, Flecainide, Amiodarone.

• Sốc điện chuyển nhịp (Cardioversion): khi bệnh nhân tụt huyết áp, mất ý thức.

7.2. Điều trị lâu dài

• Thuốc chống loạn nhịp duy trì: giúp phòng ngừa tái phát cơn nhịp nhanh.

• Triệt đốt đường dẫn truyền phụ bằng sóng radio (RF ablation):

  • Hiệu quả trên 95%.

  • Ít xâm lấn, tỉ lệ biến chứng thấp.

  • Là phương pháp điều trị triệt để nhất hiện nay.

7.3. Theo dõi và thay đổi lối sống

• Hạn chế chất kích thích (cà phê, rượu, thuốc lá).

• Tránh gắng sức quá mức.

• Khám tim mạch định kỳ.

WPW cần theo dõi sát, tránh thuốc không phù hợp, và can thiệp y tế kịp thời nếu nhịp nhanh xuất hiện.

8. Hội chứng WPW có chữa khỏi được không?

Câu trả lời là có. Với sự phát triển của y học, đặc biệt là kỹ thuật triệt đốt điện sinh lý bằng sóng radio, đa số bệnh nhân WPW có thể điều trị khỏi hoàn toàn, không còn cơn nhịp nhanh tái phát.

Tuy nhiên, việc điều trị cần được thực hiện tại cơ sở chuyên khoa tim mạch có trang thiết bị hiện đại, và bệnh nhân cần tuân thủ tái khám định kỳ sau khi can thiệp.

9. Cách phòng ngừa hội chứng WPW tái phát

Dù WPW là bệnh bẩm sinh và không thể phòng ngừa ngay từ đầu, nhưng chúng ta có thể giảm nguy cơ tái phát cơn nhịp nhanh bằng các biện pháp sau:

• Khám sức khỏe tim mạch định kỳ để phát hiện sớm rối loạn nhịp.

• Tránh chất kích thích (rượu, cà phê, nước tăng lực).

• Hạn chế căng thẳng, stress vì có thể kích hoạt cơn tim nhanh.

• Tập luyện vừa phải: đi bộ, yoga, bơi lội.

• Tuân thủ điều trị: dùng thuốc hoặc thực hiện triệt đốt theo chỉ định của bác sĩ.

10. Câu hỏi thường gặp về Hội chứng WPW

10.1. Hội chứng WPW có nguy hiểm không?

Có. Hội chứng WPW có thể gây cơn nhịp nhanh kịch phát, khiến tim đập nhanh bất thường, gây chóng mặt, ngất xỉu. Trong một số trường hợp hiếm, WPW kết hợp với rung nhĩ có thể dẫn đến rung thất và đột tử. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng, hầu hết bệnh nhân có thể sống khỏe mạnh bình thường.

10.2. Người bị hội chứng WPW có chơi thể thao được không?

Điều này phụ thuộc vào mức độ bệnh và chỉ định của bác sĩ.

• Nếu đã được triệt đốt thành công, bệnh nhân có thể chơi thể thao bình thường.

• Nếu chưa điều trị triệt để, cần hạn chế các môn vận động mạnh như bóng đá, bóng rổ, chạy đường dài… vì dễ kích hoạt cơn nhịp nhanh.

10.3. Trẻ em có thể mắc hội chứng WPW không?

Có. Hội chứng WPW có thể xuất hiện ở trẻ em và thậm chí ở trẻ sơ sinh. Biểu hiện thường là bú kém, thở nhanh, vã mồ hôi hoặc tím tái khi xuất hiện cơn nhịp nhanh. Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường về nhịp tim.

Kết luận

Hội chứng WPW là một rối loạn nhịp tim bẩm sinh do tồn tại đường dẫn truyền phụ trong tim. Bệnh có thể gây ra cơn tim nhanh, ngất xỉu và thậm chí đột tử nếu không được phát hiện kịp thời.

Điện tâm đồ là phương pháp chẩn đoán quan trọng nhất. Hiện nay, kỹ thuật triệt đốt đường dẫn truyền phụ bằng sóng radio mang lại hiệu quả điều trị gần như triệt để.

👉 Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng hồi hộp, đánh trống ngực bất thường, hãy đi khám chuyên khoa tim mạch để được tư vấn và điều trị sớm, tránh biến chứng nguy hiểm.